در صنایع مدرن امروزی کمپرسورهای هوا تبدیل به بخشی جدایی ناپذیر شده‌اند و به دلیل برخوردار بودن کاربردهای زیاد، نقش مهمی در صنایع مختلف دارند. با این حال کمپرسورهای هوا می‌توانند عامل به وجود آمدن خطرات زیادی شوند؛ یکی از این خطرات که در صنایع غذایی و بهداشتی اهمیت بیشتری دارد، تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده می‌باشد. باکتری‌ها و میکرو ارگانیسم‌های بسیار خطرناکی وجود دارند که در صورت تنفس و بلعیده شدن باعث به وجود آمدن بیماری‌های شدید شده و در بعضی مواقع حتی ممکن است موجب مرگ کاربر شوند. بنابراین لازم است تا اقداماتی برای پیشگیری از تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده انجام گیرد تا کاربر با خیال راحت‌تری کار خود را انجام دهد. در این مقاله از لوکاس تولز تصمیم داریم مطالبی را تحت عنوان تجمع باکتری در هوای فشرده و راه حل هایی برای جلوگیری از آن، با شما همراهان عزیز به اشتراک بگذاریم. با ما همراه باشید.
خطرات باکتری و میکرو ارگانیسم‌ها در هوای فشرده چیست؟
یکی از عواملی که باعث ایجاد بیماری‌های مختلف است وجود باکتری و ویروس‌ها بوده که نمونه‌هایی از میکرو ارگانیسم‌ها محسوب می‌شوند. ویروس‌ها برای تکثیر نیازمند میزبان هستند و همین ویژگی آن‌ها باعث شده تا نتوانند به مدت طولانی در کمپرسورهای هوا زنده بمانند، اما در مقابل باکتری‌ها از این قانون پیروی نمی‌کنند و نه تنها زنده می‌مانند بلکه در شرایط مناسب شروع به تکثیر می‌کنند. همانطور که می‌دانید خوردن بعضی از میکرو ارگانیسم‌ها در غذا و دارو و حتی تنفس برخی از آن‌ها می‌تواند باعث مرگ شود. به عنوان مثال خوردن باکتری اشریشیا کلی، باعث به وجود آمدن اختلال در دستگاه گوارش شده و در نهایت باعث مرگ بیمار خواهد شد.
ویژگی باکتری‌ها و میکرو ارگانیسم‌ها در سیستم هوای فشرده چیست؟
باکتری‌ها قدیمی‌ترین و فراوان‌ترین جانداران زمین هستند و همانند تمامی جانداران دیگر دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی هستند. برخی از این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
- عبور از فضای تنگ؛
- تکثیر زیاد؛
- پخش شدن سموم و بیماری ها.
در ادامه به شرح مفصل هرکدام از موارد نام برده شده می‌پردازیم.
عبور از فضای تنگ
باکتری‌ها موجودات بسیار ریز و کوچک هستند که به راحتی قابل مشاهده نبوده و نمی‌توان آن‌ها را مشاهده کرد. معمولا مشاهده باکتری‌ها فقط با میکروسکوپ‌های نوری و الکترونی امکان‌پذیر است. اندازه باکتری‌های ریز بین 1 تا 3 میکرومتر می‌باشد و همین ویژگی باعث شده تا به راحتی بتوانند از فضاهای تنگ و بسیاری از فیلترها عبور کنند. لازم به ذکر است که شما می‌توانید با اقدامات پیشگیرانه تا حد زیادی از تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده جلوگیری کنید.
تکثیر زیاد
میکرو ارگانیسم‌ها موجوداتی زنده هستند که در صورت مساعد بودن شرایط با سرعت زیادی شروع به تکثیر می‌کنند. این موجودات بسیار ریز و میکروسکوپی هستند، اما به دلیل سرعت بالایی که در تکثیر دارند، با گذشت زمان می‌توانند تبدیل به عاملی بسیار خطرناک شوند. به صورت معمول میکرو ارگانیسم‌ها برای رشد و تکثیر به محیطی مرطوب و تاریک نیاز داشته و باید در نظر داشته باشید که برخی از آلاینده‌ها همچون روغن کمپرسور، باعث بالا رفتن سرعت تکثیر میکرو ارگانیسم‌ها می‌شود.
پخش شدن سموم و بیماری‌ها
بسیاری از باکتری‌ها در صورت تماس با مواد غذایی یا دارویی می‌توانند باعث ایجاد بیماری‌های شدید شده و حتی گاها می‌توانند باعث به مرگ مصرف کننده شوند. از باکتری‌های بسیار خطرناک و کشنده می‌توان به اشریشا کلی، سالمونلا و شیگلا اشره کرد که سالانه، باعث مرگ هزاران نفر را در جهان می‌شوند. بنابراین حتی اگر از هوای فشرده برای تولید محصولات خوراکی و بهداشتی استفاده نمی‌کنید، لازم است تا اقداماتی را برای جلوگیری از تجمع باکتری‌ها در سیستم هوای فشرده انجام دهید.
عوامل محیطی کمک‌کننده به تشکیل باکتری در هوای فشرده چیست؟
میکرو ارگانیسم‌ها به عنوان موجودات زنده برای زنده ماندن و تداوم حیات نیازمند آب هستند و شرایط و محیط‌های گرم، مرطوب و وجود آلاینده‌هایی مانند ذرات روغن باعث سرعت رشد و افزایش آن‌ها می‌شود. به صورت کلی میکرو ارگانیسم‌ها و باکتری‌ها برای رشد و زندگی به شرایط زیر نیاز دارند:
- آب : تمامی میکرو ارگانیسم‌ها برای رشد و بقا به آب نیاز دارد. بنابراین در نظر داشته باشید که با خشک کردن کمپرسور از آب می‌توانید از تجمع ویروس‌ها و باکتری‌ها در هوای فشرده جلوگیری کنید؛
- گرما : یکی از مهم‌ترین پارامترها برای رشد هر میکرو ارگانیسمی گرما است. همانطوری که برای جلوگیری از فاسد شدن غذا، آن را درون یخچال قرار می‌دهیم، برای جلوگیری از تجمع باکتری در هوای فشرده نیز لازم است تا دمای کمپرسور را پایین نگه داریم؛
- غذا : ممکن است که فکر کنید میکرو ارگانیسم‌ها هیچ نیازی به غذا ندارند اما این موجودات زنده هم مانند تمام موجودات برای رشد و بقا نیازمند غذا هستند. نوع غذای میکرو ارگانیسم‌ها باهم متفاوت است، بسیاری از میکرو ارگانیسم‌ها فتوسنتز و بعضی دیگر از مواد آلی چون قند چربی و یا مواد غیر آلی چون دی‌اکسید کربن، تغذیه می‌کنند. در رابطه با تغذیه میروارگانیسم‌ها شما می‌توانید با حذف آلاینده‌هایی مانند روغن شرایط را برای بقا و رشد آن‌ها سخت و تا حد زیادی غیر ممکن کنید.
میکرو ارگانیسم‌ها و باکتری ها همواره در پیرامون ما وجود دارند. بنابراین برای جلوگیری از تجمع آن‌ها در هوای فشرده ، لازم است تا شرایط زندگی را برای آن‌ها نامساعد کنید تا در حفظ سلامت خود کوشا باشید.
یکی از راه‌های ورود و تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده، عبور آن‌ها از نشتی‌های سیستم هوای فشرده است؛ بنابراین همواره سیستم هوای فشرده خود را از لحاظ نشتی بررسی کنید.ناگفته نماند که شما می‌توانید با تبعیه فیلتر در کمپرسور از ورود باکتری به سیستم هوای فشرده جلوگیری کنید.
جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم‌ها
جلوگیری از ورود و رشد باکتری‌ها در سیستم هوای فشرده بسیار کار دشواری بوده و شما نمی‌توانید با رعایت یک شرط از تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده جلوگیری کنید. بنابراین لازم است تا اقداماتی را به صورت دقیق انجام دهید تا با خیال آسوده‌تری از هوای فشرده و کمپرسور خود استفاده کنید. این اقدامات عبارتند از:
- نشتی‌های کمپرسور خود را برطرف کنید؛
- از چند فیلتر در کمپرسور خود استفاده کنید؛
- به صورت مرتب فیلترهای کمپرسور را تمیز و تعویض کنید؛
- از خشک و خنک بودن هوای محیط کارتان اطمینان حاصل کنید؛
- اگر از هوای فشرده در صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌کنید، کیفیت هوای فشرده شده را آزمایش کنید.
رعایت تمامی نکات گفته شده به شما کمک می‌کنند تا ورود و رشد باکتری‌ها را به حداقل رسانده و اگر به صورت مرتب موارد گفته شده را رعایت کنید می‌توانید از تجمع باکتری‌ها در هوای فشرده جلوگیری کنید.
حذف آلاینده‌ها از کمپرسور هوا
در صورتی که طی آزمایش‌های مختلف متوجه وجود میکرو ارگانیسم‌ها در سیستم کمپرسور هوای خود شدید، لازم است تا اقداماتی را برای حذف و جلوگیری از رشد مجدد آن‌ها انجام دهید. نکاتی در رابطه با کمپرسورهای هوا وجود دارند که در حذف و از بین بردن میکروارگانسیم‌ها به شما می‌توانند کمک کنند. در ادامه این نکات را برای شما کاربران عزیز شرح خواهیم داد:
- از فیلتر استفاده کنید و آن‌ها را به صورت مرتب و دوره‌ای تعویض نمایید؛
- از افتر کولر استفاده کنید؛
- میعانات سیستم خود را به درستی رفع کنید.
با حذف آلاینده‌ها و باکتری‌ها از هوای فشرده شده می‌توانید بیا خیالی آسوده در فضای کار خود تمامی امور را انجام داده و در حفظ سلامتی خود کوشا باشید.
جمع بندی
هوای پیرامون ما همواره دارای میکرو ارگانیسم و باکتری است. این موجودات به تنهایی باعث ایجاد خطر نیستند اما از آنجایی که سرعت رشد و تکثیر آن‌ها بالا می‌باشد، در صورت مساعد بودن شرایط می‌توانند به عواملی خطرناک تبدیل شوند. بنابراین لازم است تا از ورود میکرو ارگانیسم‌ها را به کمپرسور هوا جلوگیری کنید و شرایط را برای رشد و تکثیر آن‌ها سخت کنید و از تجمع هرگونه باکتری در هوای فشرده اطمینان حاصل نمایید. انجام این اقدامات در تمامی صنایع جزو اقدامات مهم و ضروری محسوب می‌شود اما در صنایع داروسازی و صنایع خوراکی و بهداشتی این اقدامات ضرورت بیشتری دارد تا طبق استانداردهای تعیین شده پیش بروید. امیدواریم که مطالب ارائه شده برای شما عزیزان مفید واقع گردد. ممنون که همراه ما بودید.
